Phản ứng tâm lý đối ngoại của họ khi bị ai đả kích là quần quằn, quạu quọ. Khi sinh lực dồi dào, lòng yêu đời nổi dậy, bạn trai thích hưởng ứng những phong trào khỏe. Người ta có cảm tưởng họ là người làm mồi ngon cho quỷ dâm dục và trong họ tất cả là hung hăng, tởm gớm.
Nay họ hớt trọc, rất trọc như một gáo dừa. Đồng bạn không ưa thích cũng như kẻ dưới xa lánh. Họ không tiếc lời oán trách.
Vào buổi dậy thì được lôi cuốn bởi những mộng lớn về tương lai họ còn hiếu động hơn nữa. Tất cả những hình thức chơi nầy nói lên hiểu biết ăn phớt ngoài da của họ. Họ bất kể chấm phết, dụng ngữ, mệnh đề.
Nhưng họ không có xu hướng tinh thần tự nhiên dồn tâm tư vào những gì đòi hỏi sự suy xét nhiều. Đó đây khắp thế giới thần duy vật đã ngự trị, đã tiêm nhiễm trong từng đường gân thớ thịt người thời đại óc đ ài các. Nó làm con người mất chân lý, tôi muốn nói làm con người mù quáng không còn nhận được thực giá trị của chính bản thân mình.
Từ Hải chết thảm thương. còn coi bạn gái là bạn tâm giao, tôi không dám cho là không thể được. Văn học sử và văn nghệ sử thế giới đã chứng minh óc tưởng tượng bạn trai không phải không khả quan.
Còn bao nhiêu phát triển của những bộ phận khác có liên hệ đến sự truyền sinh trong giai đoạn thanh xuân nầy đã làm cho người bạn trai cảm thấy con người sinh lý của mình thay đổi và họ nghe e thẹn trong cuộc xã giao với bạn gái. Vào tuổi thanh xuân, bạn trai nào mà không có lần nghĩ y như Ozanam. Trong lớp học chẳng hạn: có nhiều cái bạn trai vì tính háo thắng la lối um sùm để đả đảo, hoan nghênh.
Tôi mượn tài liệu dưới đây của Mendousse nói về con số thiếu niên trụy lạc ở ngoại quốc. Cách chung bạn trai không có tiền thì thôi, hễ có thì bố thí dễ dàng hơn bạn gái. Rồi gió đó con hay những chân của ong bướm làm cho phấn ở bông đực dính vào nhụy bông cái.
Trong cái phức tạp ấy có mâu thuẫn có thay đổi bất ngờ. Cái gì của thời qua, họ cho là hủ lậu. Người bạn trai, khi lương tâm còn trong trắng, chưa đủ quyết định về đời của mình đã phải sinh ra, lớn lên trong bầu uế khí ấy.
Mà coi chừng mấy câu: cây xiên bên nào ngã bên nấy, ai gieo gió thì gặt bão luôn vô nghĩa đâu. Tuy mang một vài tật háo thắng khi sử dụng lý trí, người bạn trai đang ở trên đ à đi đến chỗ có bộ óc lý luận thông minh. Mà suy nghĩ làm sao được khi trí năng của bạn trai chưa đầy đủ: nhất là khi họ chưa có kinh nghiệm khôn dại trên đời.
Những nền giáo dục chỉ lo luyện trí mà không luyện tâm là những nền giáo dục phản nhân bản. Trước khi ngủ sáng thức dậy nếu không tập thể dục lâu được thì thở bằng hoành cánh mạc 20 cái. Tôi không tin trong các lối khiêu vũ đều có ngón tay của quỷ sứ chỉ huy nhưng tôi muốn bạn khôn ngoan lựa chọn lối nào gây ích lợi hơn là phá hoại vừa tâm hồn vừa danh giá của bạn.