…Tôi muốn mỗi người trong số bạn sử dụng tư duy mũ vàng để nhìn nhận quan điểm của những người khác. Do mỗi người đều được quan sát ngôi nhà từ 4 hướng, nên đều có cái nhìn toàn diện về ngôi nhà. … Tôi yêu cầu anh những mẫu thiết kế thay thế để chế tạo cán ô và anh lại đưa cho tôi một mẫu thiết kế áo đi mưa!
Khía cạnh thứ 2 của từ đó là «sự mới mẻ». Chúng ta lờ đi tất cả những ý tưởng khác. Và tư duy mới lạ chính là một cách nhận thức theo hướng cố gắng làm thay đổi những khuôn mẫu tư duy sẵn có.
… Chúng ta nên bắt đầu bằng cách phác hoạ những khu vực tán thành, những khu vực không tán thành và những khu vực chẳng liên quan đến tranh cãi này. Tôi có cảm nhận rằng rạp chiếu phim đó đang muốn thu hút sự chú ý của công chúng. Chúng ta sẽ quay lại xem xét vấn đề này sau để xem liệu chúng ta có thể đưa ra học thuyết có thể thí nghiệm được.
Có nhiều cách khác nhau để có được sự tiến triển dựa trên một ý tưởng, đó là sự chắt lọc phần chính và dựa vào sự khác biệt. Đề xuất được điều chỉnh, phát triển và tăng thêm tính khả thi. Hãy nhắm theo hướng này”.
Cách hiểu thứ 2 của từ «mới mẻ» đó là sự «mới mẻ thật sự», đó là một sáng kiến hoặc một khái niệm mà trước đó chưa từng xuất hiện ở bất cứ đâu. Vấn đề thử ba đó là sự mâu thuẫn giữa việc thoả mãn nhu cầu trước mắt và nhu cầu lâu dài. Còn nếu chúng ta không quá chú trọng đến màu sắc, thì con thiên nga đen chính là một con chim quí, chỉ khác về màu lông.
Với lối tư duy mũ xanh, nó đòi hỏi những ý tưởng thực sự mới mẻ, những cách tiếp cận mới và những lựa chọn mới. Chiếc mũ đen chính là chiếc mũ “tự nhiên” của truyền thống tư duy phương Tây. Ở phần trươc, chúng ta đã xem xét thành ngữ sự tiến triển.
Nhưng những kỹ thuật như vậy chỉ nên được sử dụng khi việc đạt được một quyết định là một việc làm khó khăn. Đôi khi chúng ta cần phủ nhận khuôn mẫu sẵn có và tiến tới một cấp độ cao hơn. Socrates chú trọng đến phương thức tư duy biện chứng và tranh luận.
Chúng ta đưa ra những nhân tố, nhưng quyết định cuối cùng do cảm xúc quyết định. Với những cuộc họp kiểu như vậy, một vài quan điểm ban đầu đưa ra sẽ được thêm bớt, phát triển, nhưng sau đó mọi người sẽ sa đà vào tranh luận. Mấu chốt của việc suy nghĩ là chúng ta hãy quan sát hành động đó xem như thế nào để có thái độ lạc quan lạc tương ứng.
…Tôi có cái nhìn rằng mỗi trường nên có một môn chính riêng để dạy cho trẻ ở trường. Nếu muốn biết quan điểm cá nhân của một ai đó, ngay trong khi đang sử dụng một chiếc mũ nào đó, chủ toạ cũng có thể dành vài phút để làm điều này. Nhưng tôi thật sự tin rằng nếu một người nào đó được chỉ cho thấy “sự lôgíc” của sáng tạo, thì nó sẽ có tác dụng lâu dài tới thái độ của người đó đối với sự sáng tạo.
Khái niệm về cách tư duy theo cấu trúc khác hẳn với khái niệm tư duy như trong một cuộc thảo luận tự do không cần cấu trúc tổng thể. Người này cũng là người đứng bên cạnh tấm bản đồ và chỉ ra những lựa chọn thay thế nảy sinh. Mỗi một ý tưởng được nêu ra ở trên đều là những gợi ý cụ thể.