Khi nào bạn chú tâm đến thiên nhiên, hay bất cứ một cái gì hiện hữu trong đời sống mà chưa bị xáo trộn, ô nhiễm bởi con người, đó là lúc bạn bước ra khỏi ngục tù của khái niệm, của suy tư, và ở một mức độ nào đó, tham dự vào trạng thái liên hợp với an nhiên tự tại, trong đó mọi thứ vẫn còn tồn tại một cách tự nhiên. Đó là niềm vui của an nhiên tự tại – an nhiên tự tại vì đã biết được bản chất chân thực của mình. Nhưng đó không phải là nỗi bất hạnh và cũng không phải là vấn đề gì của riêng bạn.
Có một không gian im lắng rộng lớn ôm trọn lấy thiên nhiên trong vòng tay mình. Do đó, người hấp hối sẽ rất bất an, bối rồi vì không làm được gì để giúp cho nỗi khổ của người thân; nên họ sẽ không dễ dàng siêu thoát, hoặc sẽ thiếu sáng suốt để chọn con đường lành khi đi đầu thai. Bạn sẽ cảm thấy đồng nhất với những gì bạn đang cảm nhận qua sự tĩnh lặng.
Một sự giải thoát của Tâm ra khỏi sự giới hạn tù túng của hình tướng. Tâm trí bạn luôn luôn tìm kiếm không ngừng những đề tài để cho bạn suy tư một cách điên cuồng, đó cũng là một cách tâm trí bạn đi tìm những thứ để cung cấp cho chính nó một sự xác minh, một cảm nhận về tự thân (22). Một “hình tướng” của kinh nghiệm ấy ở trong tâm thức bạn đang bị phân rã đi.
Nhưng thực ra, sự tĩnh lặng đâu phải là một vật thể, và nó cũng không thuộc về thế giới này. Vâng, nhưng những việc bạn đang làm ấy có chất lượng không? Lái xe đến nơi làm việc, nói chuyện với người thân, sử dụng máy vi tính, giặt giũ, mua sắm,… và hàng trăm thứ khách mà bạn cần làm trong ngày. Mà chỉ là sự biến hình của những sinh thể sống.
Ví dụ, bạn đang bị khuyết tật và không thể đi lại bình thường như trước đây. Chúng ta nhận thức rằng mình không phải là những thói hư, tật xấu đó nên có thể thực tập để khắc phục được những khía cạnh vô thức này của mình. Bước nhảy vọt trong tiến trình phát triển của tâm thức nhân loại là vượt lên trên những suy tư không-có-chủ-đích , những lo sợ vẩn vơ ở trong mình.
Đặt sự chú tâm của mình khi bạn đang nhìn vào một hoàn sỏi, một thân cây, hay một con thú không có nghĩa là bạn suy tư về cái đó, nhưng chỉ đơn thuần đặt sự chú tâm vào vật đó, và giữ vật đó trong ý thức của mình. Sự thực là: Bạn không phải là một con người có ý thức về một thân cây, một ý nghĩ, một cảm xúc hay một kinh nghiệm. Kinh Thánh có câu: “Thượng Đế đã sáng tạo ra thế giới và Ngài đã cảm thấy rất hài lòng với những thứ mà Ngài đã tạo dựng nên”.
Nhưng nhìn sâu, đó chỉ là những ký ức, những kinh nghiệm hạnh phúc và khổ đau của quá khứ mà ta đã trải qua. Điều này giúp bạn vượt lên trên những suy tưởng miên man, vì lý trí bạn luôn có nhu yếu muốn kết luận, suy diễn những gì bạn thực không biết. Đó là món quà mà bạn hiến tặng cho thiên nhiên.
Tôi phải trở thành một phế nhân! Cuộc đời đối xử với toi quá bất công va bạc bẽo. Sự an nguy của người kia chính là sự an nguy của ta. Không có bình thường hơn chuyện bạn muốn trốn tránh khổ đau.
Vì tương lai sẽ chẳng bao giờ đến cả, ngoại trừ đang đến như phút giây hiện tại này, cho nên trông chờ về tương lai là một lối sống rất băng hoại. Tính chất gần vói kinh văn của những gì được viết trong cuốn sách này được ghi rõ ở chương 1 (“ Sự Yên Tĩnh và Im Lắng”) chỉ bao gồm những đoạn văn rất ngắn. Sự kỳ thị, dù bất kỳ đó là thứ kỳ thị gì, ám chỉ rằng bạn đã đồng hoá mình với đầu óc suy tư.
Ví dụ: Một người mẹ bồng đứa con của mình vừa sinh ra; hoặc khi ta cần giải cứu một người thân của mình trong cơn nguy biến,…Trong phút giây đó, ta với người kia là một. Lòng thương, đức tính trung thành với chủ, và thái độ lúc nào cũng sẵn sàng chào đón đời sống của con chó rất tương phản với trạng thái nội tâm của người chủ - trầm uất, bất an, gánh nặng của đời sống, chìm đắm trong suy tưởng, không có mặt trong phút giây và nơi chốn duy nhất của đời sống: Bây Giờ và Ở Đây. Khối khổ đau này sẽ cố tìm cách điều khỉển, chi phối những suy nghĩ của bạn và làm cho những suy tư đó nhuốm màu tiêu cực.