Để tay trên lửa thì bị bỏng. Nhưng bạn thừa khả năng để đối diện và chấp nhận cảm giác xa lạ của sự trống vắng đó. (5) Tâm: Tức là cái Biết linh hoạt và sống động nhưng vô hình tướng ở trong ta.
Nhưng đồng thời, nếu câầ suy nghĩ, thì bạn sẽ suy nghĩ. Khi bạn có một kinh nghiệm khoái lạc hay đớn đau, bạn có ý thức vêềkinh nghiệm đó. Đây là những mẩu chuyện mà chúng ta dựng lên, kể lể cho chính mình và người khác qua những lời trách móc, thở than.
Chúng ta có thể gọi tên chiều tâm thức dó: HIện Hữu, sự có mặt, sự nhận biết, hay thứ Tâm thức khoáng đạt, trong sáng, chưa-bị-trói-buộc (10). Bản ngã của bạn luôn cảm thấy được củng cố hơn khi có sự phản kháng hoặc bất đồng với người khác. Hãy nhìn bông hoãem chúng có mặt và chấp nhận đời sống sâu sắc như thế nào (53).
Còn những chương khác là để cho những ai còn cần thêm những bảng chỉ dẫn khác. Chủ thể “Tôi” không thể tự biến nó thành một đối tượng của tri thức, của Tâm. Một cành hoa thuỷ tiên rất thoải mái được là một cành hoa thuỷ tiên.
Sự kỳ thị, dù bất kỳ đó là thứ kỳ thị gì, ám chỉ rằng bạn đã đồng hoá mình với đầu óc suy tư. Sự thông thái không phải là sản phẩm của suy tư. Suy tư của bạn cắt xén thực tại - cắt thực tại thành những mảnh vụn rời rạc của khái niệm.
Mặt khác, ta cũng sai lầm khi cho rằng mình chỉ là những cảm xúc vẩn vơ, hay những lo sợ miên man thường phát sinh ở trong đầu. Trí năng của bạn luôn hiện hữu trong một trạng thái “chưa toàn vẹn” và do đó luôn luôn có sự tham cầu, mong muốn để có thêm một cái gì đó. Từ đó, bạn tiếp tục gặp gỡ người khác, tiếp xúc với những kinh nghiệm và sinh hoạt, nhưng không còn bị bó buộc bởi lòng ham muốn mà và sợ hãi của một cái Tôi riêng rẽ (50).
Như thế sự tĩnh lặng có phải là sự vắng mặt của tiếng ồn và những tình huống không? KHông, sự tĩnh lặng chính là tự thân của sự thông thái – là Tâm nằm ở bên dưới, từ đó mọi thứ hữu hình (7) được phát sinh. Ví dụ, bạn đang bị khuyết tật và không thể đi lại bình thường như trước đây. (68) Những câu chuyện mà bạn tự thêu dệt nên: Khi có một biến cố xảy ra, chúng ta thường không nhìn sự việc một cách chính xác, đúng đắn, khách quan.
Mỗi một tai hoạ luôn ẩn giấu một khả năng của một sự cứu rỗi lớn lao mà chúng ta thường khong biết được. Ngôn từ lúc đó chỉ còn là thứ yếu. Những chuyện bạn làm không những sẽ có hiệu quả hơn mà nó còn mang lại cho bạn niềm vui và sự thoả mãn.
Cái gì ở trong bạn đang nhận ra cảm xúc này? Tất cả đều là một nỗ lực để xác định rằng có một “cái Tôi” hiện hữu. Đó là sự chuyển hướng từ trạng thái tự đồng hoá mình với hình tướng – ý tưởng hay cảm xúc của mình – sang trạng thái an nhiên tự tại và nhận thức rằng mình chính là tâm thức khoáng đạt, mình chính là Tâm khi không còn bị vướng mắc bởi một hình tướng nào.
Ví dụ, tiền là những mảnh giấy hay kim loại mà chúng ta trao đổi với nhau khi mua bán. Trên mặt hình tướng, chiều hướng này biểu hiện là một mong muốn một sự toàn vẹn qua sự phối hợp của hai đối cực Nam-Nữ, m-Dương. Phận nhận biết đo chính là sự trường cửu ở trong bạn – chính là Tâm.