Một trong những yếu điểm của sự sáng tạo là sự “bội thu” những ý tưởng. Ông đưa ra kết luận dựa trên trắc nghiệm: trói một người vào đường hầm, và nhờ ngọn đuốc rọi từ ngoài vào, cái mà anh ta nhìn thấy duy nhất chính là cái bóng của mình phản chiếu ở cuối đường hầm. Nhờ vào thành ngữ chiếc mũ đỏ, xúc cảm đã có một công cụ biểu đạt hữu hình, và mọi người có lẽ muốn thăm dò và thay đổi những tình cảm đó.
Trong lĩnh vực đào tạo các doanh nhân, người ta chú trọng đến khả năng đưa ra quyết định. Khi sử dụng chiếc mũ xanh, mọi người được khuyến khích đưa ra những ý kiến, dạng như: “Chúng ta có thể làm điều này, hoặc điều này, hoặc điều này”. Và thay cho việc áp đặt lối tư duy cá nhân hay những tranh luận gay gắt, chúng ta đưa ra được những quyết định mang tính xây dựng, nhanh chóng và hiệu quả.
Một bác sỹ đang chẩn đoán cho một đứa trẻ bị nổi mẩn ngứa trên da. Hãy tưởng tượng một cách lạc quan. Đáng tiếc là việc đặt những câu hỏi đúng một cách muộn màng, sau khi đã có câu trả lời, dễ dàng hơn nhiều so với việc đặt những câu hỏi định hình.
Tuy nhiên, Chúng ta yêu cầu mọi người sự nỗ lực. Đó có thể là những hướng khái niệm mới, và thậm chí chúng ta còn chưa có được những con đường cụ thể đi theo những hướng đó. Như vậy, chúng ta sẽ nhìn nhận khả năng trực giác và những xúc cảm có được như thế nào?
Thỉnh thoảng trong phòng họp người ta cũng dựng những tâm áp phích vẽ hình chiếc mũ, đây cũng là một cách để chúng ta tưởng tượng về phương hướng. Nó đòi hỏi sự cân bằng hai giá trị xung đột nhau. Người suy nghĩ đội chiếc mũ vàng và tuân theo những yêu cầu của nó để trở thành một người tích cực và lạc quan.
Trong cuốn “Lối tư duy mới lạ” và cuốn “Tư duy mới lạ dành cho các nhà quản trị” tôi đã đề cập kỹ đến điều này. Vậy với lối tư duy chiếc mũ trắng, ta có thể chấp nhận thông tin ở mức độ diễn đạt nào. Bởi hiểu theo nghĩa tổng quát, chúng ta mong đợi chiếc ô tô chạy với vận tốc nhanh hơn thế.
Chúng ta không thể lúc nào cũng chắc chắn rằng những nhận xét của chúng ta tuân theo đúng loại mũ tư duy đó. Tiếp theo chúng ta sử dụng chiếc mũ đen để xem xét kỹ lưỡng những rủi ro, nguy hiểm và thâm hụt. Chúng ta lờ đi tất cả những ý tưởng khác.
Có thể có sự chồng chéo giữa chiếc mũ vàng tư duy và chiếc mũ xanh lá cây. Trong khi đó xác định hướng xem xét sự việc là gì. Vấn đề thử ba đó là sự mâu thuẫn giữa việc thoả mãn nhu cầu trước mắt và nhu cầu lâu dài.
… Bạn hãy cứ trình bày cả hai quan điểm của bạn. Khía cạnh suy đoán của lối tư duy chiếc mũ vàng cũng liên quan chặt chẽ đến khả năng nhìn nhận vấn đề. Điều này có nghĩ là anh ta nên tự hào về khả năng anh ta có thể có tư duy phù hợp với mỗi chiếc mũ trong cả sáu chiếc mũ tư duy.
Một ví dụ là dòng xe Edsel của hãng Ford, và sản phẩm này đã hoàn toàn thất bại. Chiếc mũ đỏ công nhận những tình cảm này. Ông đưa ra kết luận dựa trên trắc nghiệm: trói một người vào đường hầm, và nhờ ngọn đuốc rọi từ ngoài vào, cái mà anh ta nhìn thấy duy nhất chính là cái bóng của mình phản chiếu ở cuối đường hầm.